काठमाडौं (हाम्रो खेलकुद)– ब्याडमिन्टनको खेल सामाग्री कम्पनी योनेक्स विश्व प्रसिद्ध कम्पनी हो । नेपालीको ब्याडमिन्टन विकासमा पनि योनेक्सको महत्त्वपूर्ण भूमिका रहँदै आएको छ । पछिल्लो चार वर्षयता नेपाल ब्याडमिन्टन संघले गर्ने सबै खाले प्रतियोगिता र नेपाली शीर्ष खेलाडीहरुलाई योनेक्सले प्रायोजन गर्दै आएको छ ।

नगद र खेलाडीहरुलाई समाग्री गरेर योनेक्सले बार्षिक रुपमा २५ देखि ३० लाख रुपैयाँ बराबरको प्रायोजन गरिरहेको संघका अध्यक्ष रामजीबहादुर श्रेष्ठले बताएका छन् । ‘इन्टरनेसनल सिरिज आयोजनाका लागि ४ वर्ष सम्म बार्षिक ६ हजार अमेरिकी डलर सहयोग हुँदै आएको छ’, श्रेष्ठले भने,‘ ३० देखि ३५ शीर्ष खेलाडीलाई बर्षमा दुई पटक खेल सामाग्री र्‍याकेट, ट्रयाकसुट, ब्याग, जुत्ता लगायतका अन्य सामाग्रीहरु प्रायोजन हुने गरेको छ । आउने दिनमा सहयोग रकम अझै बढ्ने सम्भावना छ ।’

योनेक्सको सहयोगले ब्याडमिन्टनको विकास र खेलाडीको आवश्यकता पुरा गर्नका लागि निकै सहज भएको अध्यक्ष श्रेष्ठ बताउँछन् ।‘ हाम्रो जस्तो सिमित साधन श्रोत भएको देशमा इन्टरनेशल सिरिज आयोजना गर्नु र खेलाडीहरुलाई त्यो अन्तर्राष्ट्रिय स्तरका खेल सामाग्री उपलब्ध गराउनु कठिन छ’, उनले थपे,‘ त्यसअर्थ हामीले योनेक्सलाई धन्यवाद दिनै पर्छ ।’ सम्झौता अनुसार संघले योनेक्सको प्रमोसन र आफुले खरिद गर्ने सामान अनिवार्य रुपमा योनेक्स कै गर्नुपर्ने छ ।

नेपालमा योनेक्सको प्रवेश

नेपालमा मात्र होइन योनेक्सले विश्वका अन्य मुलुकको ब्याडमिन्टनलाई पनि प्रायोजन गर्दै आएको छ । विशेषगरी योनेक्स ब्रान्ड एसियाको ब्याडमिन्टन पावरहाउस चीन, जापान र ताइवानमा प्रयोग भएको पाइन्छ । योनेक्सका उत्पादन विश्व भरि नै निर्यात हुने गरेको छ । अन्तर्राष्ट्रिय रुपमा ख्याती कमाइसकेको योनेक्स ब्रान्डलाई राजु बास्तोलाले झन्डै ६ वर्षअघि भित्राएका थिए ।

योनेक्स कम्पनीको एसिया डिलर सनराइज हो । जसका कारण एसियामा योनेक्स सनराइज नामले प्रचलित छ । नेपालमा इनास इन्टरप्राइजेज योनेक्स सनराइजको आधिकारिक बिक्रेता हो । बास्तोला इनासका अध्यक्ष हुन् । योनेक्सकै प्रायोजनमाा संघले नेपाल ब्याडमिन्टन इन्टर नेसनल सिरिज सन् २०१६, २०१७, २०१८ आयोजना गर्‍यो ।

२०१९ मा इन्टरनेसनल च्यालेन्जको रुपमा प्रतियोगिता सम्पन्न भइसकेको छ । बिडब्लुएफ तथा ब्याडमिन्टन एसियाको क्यालेन्डर अनुसार हुने इन्टरनेसनल सिरिजमा पुरस्कार राशि १० हजार अमेरिकी डलर थियो । इन्टरनेसनल च्यालेन्जमा २५ हजार अमेरिकी डलर पुरस्कार राशी पुगेको छ । पुरस्कार राशीको ठूलो हिस्सा योनेक्सले नै बेहोर्दै आएको छ ।

इनासका अध्यक्ष समेत रहेका बास्तोलाले नेपाल ब्याडमिन्टनसँग योनेक्सलाई जोड्न पाउँदा खुसी लागेको बताएका छन् । ‘योनेक्सलाई नेपालमा चिनाउन पाउँदा हामी खुसी छौं । दुवै पक्षलाई यसले फाइदा पुगेको छ,’ उनले भने, संघलाई र राष्ट्रिय खेलाडीलाई योनेक्सले नियमित रुपमा सहयोग गरिरहेको छ ।’

योनेक्सले प्रचार प्रसारमा संघबाट सहयोगको अपेक्षा राख्नुलाई बास्तोला स्वभाविक मान्छन् । भन्छन्, ‘त्यो त सम्झौतामै उल्लेख भएको विषय हो । निश्चय पनि सहयोग गर्ने ब्रान्डको बजार विस्तारमा संघको पनि दायित्व हुन्छ । तर, त्यो हुन सकेको छैन , उनले थपे,‘ संघबाट अपेक्षा अनुसार नभएपनि संघकै केही पदाधिकारी र टेक्निकल अफिसियलबाट भने सकारात्मक उर्जा पाइरहेका छौं ।’

पछिल्लो पटक इन्टरनेशल च्यालेन्स आयोजना गर्दा २१ देशका खेलाडीको सहभागिता थियो । त्यसले योनेक्स पनि उत्साहित रहेको बास्तोला सुनाउँछन् । बास्तोला आफै नेपाली ब्याडमिन्टनको विकास चाहने शुभचिन्तक हुन् । योनेक्ससँग आवश्यक सहकार्यका लागि उनले महत्वपूर्ण भूमिका खेल्दै आएको संघका अध्यक्ष श्रेष्ठ बताउँछन् । योनेक्सबाट समयमा सामान आइपुग्दाको अवस्थामा यहाँ इनासले सहयोग गर्दै आएको श्रेष्ठले सुनाए ।

संघको क्यालेन्डरमा परेका कारण जुनियर इन्टरनेशनल सिरिज, अन्नपुर्ण ब्याडमिन्टन सिरिजलाई पनि योनेक्सले प्रायोजन गर्दै आएको छ । पुष्पालाल स्मृति र्याङकिङ ब्याडमिन्टन प्रतियोगितालाई पनि योनेक्नसको निरन्तर सहयोग रेहेको छ ।

योनेक्सले संघले सिफारिस गरेको खेलाडी बाहेकलाई पनि सहयोग गर्दै आएको बास्तोलाले बताए । उनले भने ‘संघ र राष्ट्रिय खेलाडीलाई गर्ने सहयोग छदैछ । त्यसबाहेक सम्पर्कमा रहेका काठमाडौं भ्याली बाहिरका क्लब तथा खेलाडीहरुलाई सहयोग सामग्री उपलब्ध गराउँछौं । खेलाडी आफै आउँदा रित्तो हात पठाउँदैनौं । जिल्ला स्तरीय प्रतियोगितालाई सटल र नेट दिन्छौं । प्रतिभावान खेलाडीलाई पनि निशुल्क सहयोग गरिरहेका छौं ।’

नक्कली सामानको चुनौती

विश्वस्तरीय खेल सामाग्रीलाई सबैभन्दा मार नक्कली सामाग्रीले पार्ने गरेको छ । सक्कली भन्दा नक्कली सहजै बजारमा पाइन्छ । त्यसले योनेक्सलाई पनि मार पारेको छ । इनासका अध्यक्ष बास्तोला योनेक्सको नक्कली सामान बजारमा सहजै पाइने बताउँछन् । उनले अनुभव सुनाए ‘पछिल्लो समय नक्कली सामानको बिगबिगी छ । हामीसँगै ग्राहक पनि ठगिएका छन् ।’

ग्राहकहरुले सक्कली सामानको मुल्यमा नक्कली सामान किन्न परिरहेको पनि आफुले सुनेको बास्तोलाले बताए । उनले भने ‘अब त अति नै भइसकेको छ । प्रशासन गुहार्नुपर्ने बेला भएको छ । नक्कली सामान ढुवानी गर्ने र बेच्ने व्यापरीलाई कानुनी दायरामा ल्याउनेछौं ।’ बास्तोलाका अनुसार तातोपानी, केरुङ र बुटवलबाट नक्कली सामानहरु आइरहेको छ भने काठमाडौंमा आरबी कम्प्लेक्स, बौद्ध, न्युरोड, साझा भन्डारसँगै बुटवल र इटहरीमा पनि नक्कली सामान छ्यापछ्याप्ती छ ।

उनले लकडाउनकै अवधिमा सक्कली सामान विना भन्सार आइरहेको सुनाए । ‘सक्कली सामानमा पनि चौरी पैठारी देखिएको छ । जनकपुर, महेन्द्रनगर र काकडभित्ता नाकाबाट विना भन्सार सामान पास भइरहेका छ’, उनको गुनासो छ,‘ यसले हामीलाई निराश बनाएको छ । हामी बिडब्लुएफबाट मान्यता प्राप्त सामान मात्रै ल्याउने छौं । तर, नक्कली सामानले बढी दुःख दिएको छ ।’

इनासको लक्ष्य

इनासका अध्यक्ष बास्तोलाले ब्याडमिन्टन संघसँग सहकार्यलाई निरन्तरता दिदै जिल्लाको ब्याडमिन्टन विकासमा पनि सहयोग गर्ने लक्ष्य रहेको बताएका छन् । उनले खेलाडी र ब्याडमिन्टन विकासमा लागेका क्लबहरुलाई सहयोग जारी राख्ने योजना रहेको सुनाउँदै भने , ठुला ब्याडमिन्टन प्रतियोगिता काठमाडौं केन्द्रित छन् । त्यसलै आगमी दिनमा गृह जिल्ला रुपन्देहीमा ठूलो ब्याडमिन्टन प्रतियोगिता गराउने लक्ष्य छ ।’

रुपन्देहीमा आयोजना गर्ने ब्याडमिन्टनका लागि संघबाट स्वीकृति लिइसकेको जनाउँदै बास्तोलले रुपन्देही जिल्ला ब्याडमिन्टन संघका अध्यक्ष तथा केन्द्रिय संघका पूर्व उपाध्यक्ष ध्रुब श्रेष्ठसँग छलफल भइरहेको बताएका छन् । उनले भने ‘उहाँहरु सकरात्मक हुनुहुन्छ । कोभिड–१९ को असर कम हुने बित्तिकै त्यसको आयोजनामा लाग्नेछौं ।’ बास्तोला आफैं पनि ब्याडमिन्टन खेल्छन् ।

‘मैले २०१९ मा पोल्यान्डमा भेट्रान वल्ड सिनियर च्याम्पियनसिप मात्रै खेलेको छु,’ उनले थपे,‘ मलाई ब्याडमिन्टन एकदमै मनपर्छ । खेलाडी र पदाधिकारीको रुपमा ब्याडमिन्टनमा नरहेपनि खेल सामग्री उत्पादन गर्ने कम्पनीको रुपबाट निरन्तर ब्याडिमिन्टनमा जोडिरहने छु ।’