प्रकाश तिमल्सिना, काठमाडौं

रमेशकुमार सिलवाल पदमुक्त भएको झन्डै तीन सातापछि राष्ट्रिय खेलकुद परिषद् (राखेप) को सदस्य सचिव पुन: नियुक्त भएका छन् । मन्त्रीपरिषद्को सोमबार बसेको बैठकले सिलवाललाई  राखेप सदस्य सचिवमा नियुक्त गरको हो ।

फाइल तस्बिर

१३ औं दक्षिण एसियाली खेलकुद (साग)मा प्रचार प्रसार विभागको संयोजकका रुपमा भूमिका निर्वाह गरेका शिव कोइराला राखेप उपाध्यक्षमा नियुक्त भएका छन् । पहिलो पटक मन्त्री परिषदबाट नियुक्त भएका उपाध्यक्ष कोइराला र सदस्य सचिव सिलवालको पदावधि ४ वर्षको रहनेछ ।

सदस्य सचिव सिलवालले पदभार ग्रहणपछि मात्र औपचारिक रुपमा धारणा राख्ने बताएका छन् । विगतमा भन्दा यसपटक सिलवालको छनोट फरक प्रक्रियाले भएको थियो । यसअघि नेपाल भलिबल संघको सिफारिसमा युवा तथा खेलकुद मन्त्री जगतबहादुर विश्वकर्माबाट सदस्य सचिव नियुक्त भएका सिलवाल यसपटक नयाँ खेलकुद विकास ऐन २०७७ का आधारमा छनोट भएका हुन् ।

राखेप सदस्य सचिव पहिलो पटक खेल छनोटका आधारमा भएको हो । यद्दपी त्यसमा पनि राजीनित प्रभाव भने पूर्ण रुपमा हावी भएको थियो । प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीका विश्वासका रुपमा रहेका सिलवाल दोस्रो पटक पनि उनकै चाहनामा सदस्य सचिव नियुक्त भएका छन् ।

नयाँ ऐन अनुसार युवा तथा खेलकुद मन्त्रालयका सचिवको संयोजकत्वमा रहेको सिफरिस समितिले पठाएको एक महिलासहित ३ जनाबाट सिलवाल सदस्य सचिव नियुक्त भएका हुन् । समितिले राष्ट्रिय महिला भलिबल टोलीकी पूर्व कप्तान अन्जु श्रेष्ठ र नेपाल भलिबल संघका पूर्व उपाध्यक्ष नेकपाका नेता लिलबहादुर थापाको नाम सिफारिस गरेको थियो ।

५ वटा मापदण्ड पुरा गरेका २७ जनाले सदस्य सचिवका लागि आवेदन दिएका थिए । त्यसबाट खेलकुद मन्त्रालयका सचिव रामप्रसाद थपलिया संयोजक तथा राखेपकी पूर्व सदस्य इन्दिरा निरौला र राखेपका पूर्व अधिकृत रिम रानाभाट सदस्य रहेको समितिले सिलवाल, श्रेष्ठ र थापाको नाम मन्त्री विश्वकर्मालाई सिफारिस गरेको थिए । मन्त्रालयले बुधबार नै क्याबिनेटमा राखेप सदस्य सचिवको सिफारिस दर्ता गराएको थियो ।

सदस्य सचिवको छनोट प्रक्रियालाई झन्झटिलो प्रक्रिया मान्दै आएका सिलवाल अन्ततः सोही प्रक्रियाबाट नयाँ सदस्य सचिव नियुक्त भएका छन् । नयाँ ऐन अनुसार विगतमा सदस्य सचिवमा रहेको अधिकार ७ जनाको कार्यकारी समितिले प्रयोग गर्नेछ । त्यस्तै ३७ जनाको राखेप बोर्ड रहनेछ ।

छ दशक अघि स्थापना भएको राखेपमा पहिलो पटक खुला आव्हानद्वारा सदस्य सचिव नियुक्ती भएको हो । यसअघि राखेप सदस्य सचिवको नियुक्ती राजनीतिक आधारमा हुने परम्परा थियो । २०४६ सालपछि जसले खेलकुद मन्त्रालयको नेतृत्व गर्छ त्यहि पार्टीका नेता कार्यकर्तालाई सदस्य सचिव नियुक्त गर्ने परम्परा थियो ।

गत महिना राष्ट्रपति विद्यादेवी भण्डराीबाट प्रमाणीकरण भएको नयाँ ऐनअनुसार राखेपको सदस्यसचिवका लागि पाँचवटा मापदण्ड तोकिएको छ । जसमा नेपाली नागरिक, स्नातक उत्तीर्ण, ३० वर्ष पूरा भएको, कम्तीमा पाँच वर्ष खेलकुदको अनुभव र प्रचलित कानुनले अयोग्य नभएको हुनुपर्ने उल्लेख छ । यद्दपी राजनीतिक प्रभावबाट भने राखेप सदस्य सचिवको छनोट अलग रहन सकेन ।

गत वर्ष असार २३ गते सदस्य सचिव नियुक्त भएका सिलवाल असार १८ गते नयाँ ऐनको कार्यन्वयनसँगै पदमुक्त भएका थिए । केहि दिन अझै आफु सदस्य सचिवकै रुपमा रहेको उनले दाबी गरिरहँदा मन्त्रालयले सह सचिवलाई कार्यवहाक सदस्य सचिव तोकेसँगै सिलवालले त्यसलाई स्वीकार गरेका थिए ।

कोइराला राखेप उपाध्यक्षमा नियुक्त

१३ औं दक्षिण एसियाली खेलकुद (साग) को प्रचार प्रसार विभाग संयोजकको जिम्मेवारी निर्वाह गरेका शिव कोइराला राष्ट्रिय खेलकुद परिषद् (राखेप) को उपाध्यक्ष नियुक्त भएका छन् । मन्त्रीपरिषद्को सोमबार बसेको बैठकले राखेप उपाध्यक्षमा कोइराला र सदस्य सचिवमा रमेश सिलवाललाई नियुक्त गरको हो ।

नयाँ ऐन अनुसार उपाध्यक्ष र सदस्य सचिवको नियुक्त मन्त्रीपरिष्दले नियुक्त गर्ने व्यवस्था छ । युवा तथा खेलकुद मन्त्री जगतबहादुर विश्वकर्माले आजै कोइरालाको नाम उपाध्यक्षका रुपमा मन्त्रीपरिषद्मा प्रस्ताव गरेको बुझिएको छ । सदस्य सचिवको प्रतिस्पर्धा चलिरहँदा उपाध्यक्षका विषयमा भने खासै चर्चा थिएन ।

कोइराला तेक्वान्दो युनियनका अध्यक्षका रुपमा क्रियासिल छन् । उनी पूर्व नेकपा माओवादीका नेता हुन् । राखेपमा पनि दुई पदाधिकारीमा पूर्व माओवादीका रुपमा कोइराला र पूर्व एमालेका रुपमा सिलवाललाई नियुक्त गरिएको चर्चा छ ।