प्रकाश तिमल्सिना, काठमाडौं

साफ च्याम्पिनयसिप दक्षिण एसियाली राष्ट्रका सिनियर टोलीले खेल्ने एक मात्र प्रतियोगिता हो । त्यसअर्थ दक्षिण एसियाली फुटबल महासंघ (साफ) ले आयोजना गर्ने प्रतियोगिता पुरुषतर्फको सबैभन्दा ठूलो प्रतियोगिता हो । अखिल नेपाल फुटबल संघ (एन्फा) ले साफ च्याम्पियनसिपलाई महत्वका साथ हेर्ने गरेको छ ।

सन् १९९३ मा सुरु भएको साफ च्याम्पियनसिपको १३ औं संस्करणमा आइपुग्दा सबै संस्करणमा भाग लिने तीन टोलीमध्ये नेपाल एक भएबाट पनि यसलाई दिएको महत्व बुझ्न सकिन्छ । तर दुर्भाग्य नेपाली टोलीले यसअघि उपाधि जित्न नसकेको होइन फाइनल पनि पुग्न सकेको थिएन । यसपटक टोलीले फाइनलको यात्रा तय गर्दै इतिहास रचेको छ ।

साफ च्याम्पियनसिपको १३ औं संस्करण सम्म आइपुग्दा नेपाली टोलीलाई १२ प्रशिक्षकले सम्हालेका छन् । त्यसमध्ये सबैभन्दा सफल भने अहिलेका प्रशिक्षक अब्दुल्लाह अलमुताइरी बनेका छन् । उपाधि जितेको अवस्थामा उनको नाम नेपाली फुटबलले लामो समयसम्म स्मरण गर्नेछ । नेपाली टोलीलाई फाइनल पुर्याउने उनी पहिलो प्रशिक्षक बनेका छन् ।

चैतमा नेपाली टोली सम्हाल्नेयता नै उनले आफ्नो पहिलो प्राथमिकता टोलीलाई साफ च्याम्पियन बनाउने भन्ने थियो । उनी त्यसबाट अब एकदम मात्र टाढा छन् । टोली सम्हालेको केहि महिनापछि विवादमा परेका अलमुताइरीले टोली फाइनल पुगेलगत्तै पदत्यागको घोषणा गरिसकेका छन् । पद त्याग्ने घोषणामा उनी केहि भावुक पनि देखिए ।

यसअघिका १२ संस्करणमा ११ प्रशिक्षकले टोलीको नेतृत्व गरेका थिए । त्यसमध्ये एक मात्र प्रशिक्षक महेश्वर मुल्मीले २ संस्करण टोलीको कमान सम्हाले भने बाँकी सबैले एक पटक टोलीको नेतृत्वको अवसर पाएका थिए । मुल्मीसहित धनबहादुर बस्नेत, कृष्ण थापा र बालगोपाल महर्जन साफ च्याम्पिनयसिपमा टोली सम्हाल्न पाउने नेपाली प्रशिक्षक हुन् । अन्य ८ संस्करणमा विदेशी प्रशिक्षकले टोलीलाई प्रशिक्षण दिएका थिए ।

यसअघि नेपाल ५ पटक सेमिफाइनल पुग्न सफल भएको थियो । त्यसमध्ये नेपाली प्रशिक्षकको नेतृत्वमा २ र विदेशी प्रशिक्षकको नेतृत्वमा ३ पटक नेपालले सेमिफाइनलको यात्रा तय गरेको थियो । सेमिफाइनल पुर्याउने २ नेपालीमा मुल्मी र महर्जन हुन् । मुल्मीको प्रशिक्षणमा १९९५ र महर्जनको प्रशिक्षणमा २०१८ मा नेपाली टोलीले अन्तिम चारको यात्रा तय गरेको थियो । १९९७ मा धनबहादुर बस्नेत र २००९ मा कृष्ण थापाले नेतृत्व गर्दा टोली समूह चरणबाटै बाहिरिएको थियो ।

विदेशी प्रशिक्षक ट्रोस्टेन स्पिटलर, ग्राहम रोबर्टस र ज्याक स्टेफानोस्कीको नेतृत्वमा नेपालले सेमिफाइनल खेलको थियो । स्पिटलरले १९९९ मा , रोबर्टसले २०११ र स्टेफानोस्कीले २०१३ मा नेतृत्व सम्हाल्दा नेपाली टोलीले अन्तिम चारको यात्रा तय गरेको थियो । अन्य ४ विदेशी प्रशिक्षकले भने नेपाली टोलीलाई समूह चरण पार गराउन सकेनन् ।

अलमुताइरीको नेतृत्वमा नेपाली टोलीले यसपटकको च्याम्पियनसिपमा ४ खेल खेलसकेको छ भने अब फाइनल खेल्नेछ । ४ मध्ये पहिलो २ मा माल्दिभ्सलाई १–० र श्रीलंकालाई ३–२ ले हराएको नेपाल भारतसँग १–० ले पराजित भएको थियो । आज बंलादेशलाई १–१ को बराबरीमा राक्दै नेपाल पहिलो पटक उपाधिको नजिक पुगेको छ । पहिलो पटक नेपालले साफ च्याम्पिनसिपमा ५ खेल खेल्नेछ । यसअघि नेपालले एक संस्करणमा बढीमा ४ खेल खेलेको थियो ।

साफ च्याम्पियनसिपमा प्रशिक्षक र प्रदर्शन

पाकिस्तान ( जुलाई १६–२३,१९९३) , सार्क गोल्डकप

प्रशिक्षक– महेश्वर मुल्मी, होल्गर ओभरम्यान (प्राविधिक निर्देशक)

४ टोलीको सहभागितामा तेस्रो

श्रीलंका, (२५ मार्च– २ अप्रिल,१९९५ ) सार्क गोल्डकप (ब्रिस्टोल गोल्डकप)

प्रशिक्षक– महेश्वर मुल्मी

सेमिफाइनल

नेपाल, ४ सेप्टेम्बर–१३ सेप्टेम्बर, १९९७ (सार्क गोल्डकप)

प्रशिक्षक – धनबहादुर बस्नेत

समूह चरणबाट बाहिर

भारत, २२ अप्रिल– १ मे, १९९९ (सार्क गोल्डकप, साफ कोकाकोला कप)

प्रशिक्षक – ट्रोस्टेन स्पिटलर

सेमिफाइनल

बंगलादेश, १०–२० जनवरी २००३ (सार्क गोल्डकप)

प्रशिक्षक – योकी ह्युङ

समूह चरणबाटै बाहिर

पाकिस्तान, ७–१७ डिसेम्बर,२००५ (सार्क गोल्डकप)

प्रशिक्षक – तोसिहिको सिओजावा

समूह चरणबाटै बाहिर

माल्दिभ्स/श्रीलंका ,३–१४ जुन, २००८ (साफ च्याम्पियनसिप)

प्रशिक्षक – थोमस फ्लाथ

समूह चरणबाटै बाहिर

बंगलादेश , ४–१३ डिसेम्बर, २००९ (बंगबन्धु साफ च्याम्पियनसिप)

प्रशिक्षक – कृष्ण थापा

समूह चरणबाटै बाहिर

भारत, डिसेम्बर २–११,२०११ (कार्बन साफ च्याम्पियनसिप)

प्रशिक्षक – ग्राहम रोबटर्स

सेमिफाइनल

नेपाल, अगष्ट ३१–११ सेप्टेम्बर,२०१३ (साफ च्याम्पियनसिप)

प्रशिक्षक – ज्याक स्टेफानोस्की

सेमिफाइनल

भारत, २३ डिसेम्बर २०१५ – ३ जनवरी,२०१६ (साफ च्याम्पियनसिप, साफ सुजुकी कप)

प्रशिक्षक – प्याट्रिक अजेम्स

समूह चरणबाटै बाहिर

बंगलादेश, ४–१५ सेप्टेम्बर २०१८ (साफ च्याम्पियनसिप, साफ सुजुकी कप )

प्रशिक्षक – बालगोपाल महर्जन

सेमिफाइनल

माल्दिभ्स, १–१६ अक्टुबर (साफ च्याम्पिनयसिप, ओरेडो साफ च्याम्पिनयसिप)

प्रशिक्षक – अब्दुल्ला अलमुताइरी

फाइनल खेल्न बाँकी