सुबास हुमागाईं, काठमाडौं

साफ महिला च्याम्पियनसिप २०२४ का लागि एन्फाले गत साता ४० सदस्यीय नेपाली महिला राष्ट्रिय फुटबल टोलीको प्रारम्भिक छनोट घोषणा गर्यो । टोलीमा विभागीय खेलाडीको दबदबा रहेपनि कर्णाली प्रदेशबाट ३ खेलाडीले स्थान बनाए ।

कर्णाली प्रदेशले एन्फा महिला लिगमा सन्तोषजनक प्रदर्शन गर्दा टोलीमा महत्त्वपूर्ण प्रदर्शन गरेका कप्तान तथा गोलरक्षक लिला जोशी, डिफेन्डर तुलसा बोहरा र लेफ्ट विंगर भूमिका बुढाथोकी टोलीमा स्थान बनाउन सफल रहे । कर्णालीको टोलीबाट लिग खेलेका यी तीनै खेलाडी सुदूरपश्चिमका हुन् ।

लिला र तुलसाले लिगको छनोट पनि कर्णालीबाट नै खेलेका थिए भने भूमिका राष्ट्रिय लिगमा टोलीसँग जोडिएकी हुन् । लिला र भूमिका पहिलो पटक राष्ट्रिय टोलीको बन्द प्रशिक्षणमा स्थान बनाउन सफल रहे । तुलसाले भने यसअघि राष्ट्रिय टोलीसँग प्रशिक्षण गरिसकेकी छिन् ।

महिला लिगमा गरेको प्रदर्शनकै आधारमा यी खेलाडी टोलीमा समेटिएका हुन् । कप्तान लिलाले टोलीमा अनुभवी खेलाडी नभएपनि प्रशिक्षकको रणनीति अनुसार खेल्दा सोचेभन्दा राम्रो प्रदर्शन गर्न सकेको बताइन् ।

‘हाम्रो टोली हेर्नुहुन्छ भने सबै खेलाडी कम उमेरका छौं । उमेर समूहको राष्ट्रिय टोलीमा त खेलेका छन् तर सिनियर फुटबल खेलेको यो पहिलो पटक होला । त्यसैले हामीले निकै मिहिनेत गर्नुपर्यो । प्रशिक्षकले हरेक खेलका लागि फरक योजना बनाउनुहुन्थ्यो, अनि हामीले त्यसलाई पालना गर्यौं । त्यसैले नतिजा पनि देख्न सक्छौं,’ उनले भनिन् ।

प्रशिक्षक गणेश खड्का पनि खेलाडीले आफ्नो योजना अनुसार खेलेकै कारण सन्तोषजनक नतिजा हासिल गरेको बताउँछन् । ‘गोलरक्षक लिलाले त सबै मिहिनेत आफैं गरेकी हुन् । मैले गोलरक्षकको जिम्मेवारी उनलाई नै दिएको थिएँ, उनले आफ्नो अनुभव र मिहिनेतले यो हासिल गरिन् । अन्य खेलाडीले भने निकै मिहिनेत गरे,’ उनले सुनाए ।

लिग अगाडी प्रशिक्षक खड्काले विगतमा मोफसलका टोलीले ठूलो अन्तरमा हार बेहोर्ने गरेकाले यसपटक कम्तिमा त्यो परिचय बदल्ने लक्ष्य रहेको बताए । ‘मैले खेल सुरु हुनुभन्दा ५ दिनअघि मात्र टोलीको जिम्मेवारी पाएको हो । तर मैले विगतजस्तो दर्जनौं गोल खाने परिपाटीको भने अन्त्य गर्छु भन्ने सोच बनाएको थिएँ । त्यस योजनामा खेलाडीले पनि राम्रो साथ दिए,’ उनले भने ।

प्रशिक्षक खड्का र सहायक प्रशिक्षक विनोद माझीले टोलीको व्यवस्थापनमा पनि निकै खट्नुपरेको थियो । अन्त्यमा ३ खेलाडी राष्ट्रिय टोलीको बन्द प्रशिक्षणमा पर्दा भने निकै खुसी लागेको खड्काले बताए । ‘हाम्रो टोलीबाट ३ खेलाडी बन्द प्रशिक्षणमा परे । लिगमा राम्रो खेलेर नै यो सम्भव भएको हो । राष्ट्रिय टोलीमा आफ्नो टोलीबाट ३ खेलाडीको योगदान दिन पाउँदा निकै खुसी छु । टोलीको राम्रो नतिजा र यसले हाम्रो लिगलाई सफल बनाएको छ ,’ उनले भने ।

कर्णालीमा तुलसा र सुनकला राई मात्र २० वर्ष माथि उमेरका थिए । तर टोलीले चन्द्रपुरसँग बराबरी र सुदूरपश्चिमलाई पराजित गर्यो । ३ विदेशी खेलाडी सम्मिलित बागमतीसँग पनि कर्णालीले अन्तिम मिनेटमा गोल खाएर हार बेहोरेको थियो । लिगका ९ खेलमा कर्णालीले २६ गोल खाएर ४ गोल गर्यो । उस्तै स्तर मानिएको सुदूरपश्चिमले भने ९ खेलमा ६९ गोल खाएको थियो ।

उमेरले १९ वर्ष पुगेकी कप्तान लिला आफैं पनि राष्ट्रिय टोलीको छनोटमा पर्दा निकै खुसी छिन् । आफ्नो टोलीको राम्रो प्रदर्शनकै कारण ३ खेलाडी बन्द प्रशिक्षणमा परेको उनलाई थाहा छ । उनले अहिले नै राष्ट्रिय टोलीमा पर्ने भन्दापनि यो अवसरको सक्दो सदुपयोग गर्नुपर्ने बुझेकी छिन् ।

‘राष्ट्रिय टोलीमा पर्नु मेरो सपना नै थियो । तर यति चाडैं यो अवसर आउँछ सोचेकी थिइनँ । लिग सुरु हुँदा राम्रो प्रदर्शन गर्नुपर्छ भनेर लागेको थिएँ । बिस्तारै खेल पनि राम्रो भयो । हाम्रो टोली कागजमा अरुभन्दा कमजोर देखिएपनि योजना अनुसार खेल्यौं । त्यसैले कुनैपनि खेलमा विपक्षीलाई सहज रुपमा नतिजा दिएनौं । अब राष्ट्रिय टोलीको प्रशिक्षणमा आफ्नो प्रदर्शन अझ राम्रो बनाउन प्रशिक्षण गर्नेछु,’ उनले सुनाइन् ।

लिला र तुलसा सुदूरपश्चिमको कैलाली जिल्लाको गौरीगंगा नगरपालिकामा नियमित प्रशिक्षण गर्छन् । स्थानीय प्रशिक्षक मिलन ओलीसँग सिक्न थालेको ४ वर्ष पुग्दै गर्दा उनले सिनियर टोलीको बन्द प्रशिक्षणमा स्थान बनाइसकेकी छिन् । लिलाले यसअघि उमेर समूहमा यू-१५, यू-१८ हुँदै यू-२० राष्ट्रिय टोलीबाट खेलिसकेकी छिन् ।

विंगर भूमिकाले गत वर्ष नेपालमा भएको साफ यू-१५ च्याम्पियनसिपमा नेपालको कप्तानी गरेकी थिइन् । त्यसअघि पनि उनले सोही उमेर समूहबाट खेलिसकेकी थिइन् । पहिलो पटक सिनियर स्तरको फुटबल खेलेकी उनले कर्णालीबाट पहिलो सहभागितामै बन्द प्रशिक्षणमा स्थान बनाएकी हुन् ।

कमै मात्र आक्रमण गर्न पाएपनि १६ वर्षीय भूमिकाले लेफ्ट विंगमा आफ्नो कौशल देखाइन् । सुदूरपश्चिम कैलालीको लम्कीमा फुटबल खेल्न सिकेकी उनले आफ्नो गुरुको आग्रहमा कर्णालीबाट लिग खेल्ने निर्णय लिएकी हुन् । कर्णालीबाट राम्रो प्रदर्शन गरेर टोलीमा स्थान बनाएकी उनलाई पहिलो पटक टोलीमा परेको कुरा सुन्दा विश्वास गर्न गाह्रो भएको थियो ।

‘लिग राम्रो त भएको थियो । तर टोलीमा पर्छु भन्ने सोचेको थिइनँ । हाम्रो गुरु र टिमको निकै मिहिनेत थियो । मेरो पनि खेल अझ राम्रो भएको मलाई लाग्छ । राष्ट्रिय टोलीमा नै स्थान बनाएको थाहा पाउँदा विश्वास गर्न गाह्रो भयो । अब झनै मिहिनेत गर्न यसले सहयोग गर्छ,’ भूमिकाले भनिन् ।

सुदूरपश्चिमविरुद्ध जितमा १ गोल र १ असिस्ट गरेकी उनले आफ्नै प्रदेशविरुद्ध खेल्दा भने दुख लागेको बताए । ‘आफ्नो प्रदेशविरुद्ध खेल्दा केही दुख त लागेको थियो । तर हामी कर्णालीबाट राम्रो खेलिरहेका थियौं । त्यो खेल निकै राम्रो पनि भयो । हामीले जित्दा निकै खुसी लग्यो,’ उनले भनिन् ।

डिफेन्डर तुलसाका लागि भने लिगको प्रदर्शन उनले सोचेजस्तो हुन सकेन । उनी आफैं यसअघि राष्ट्रिय टोलीको बन्द प्रशिक्षणमा परिसकेकी थिइन् । यसपटक कठिन नतिजाका कारण आफू टोलीमा पर्नेमा उनलाई शंका थियो । तर अहिले भने खुसी लागेको उनले बताइन् ।

‘यसपटक लिगमा सोचेजस्तो प्रदर्शन भएन । हाम्रो टोली युवा खेलाडीले भरिएको थियो । तर प्रशिक्षकको योजनामा खेल्दा हामीले अरुलाई खुलेर खेल्न दिएनौं । नतिजा हाम्रो पक्षमा नआएपनि सन्तोषजनक भने रह्यो । आफूलाई टोलीको नतिजा नआएकाले क्याम्पमा पर्दिन जस्तो लागेको थियो । तर पछि बोलाउनुभयो, एकदम खुसी लाग्यो,’ तुलसाले खुसी साटिन् ।

उमेर समूहमा यू२० राष्ट्रिय टोलीबाट साफ र एएफसी प्रतियोगिताखेलेकी उनी यसअघि पनि बन्द प्रशिक्षणमा रहेकी थिइन् । गत संस्करणको लिग धनगढीबाट खेलेकी तुलसाले लिगमा यसपटक विदेशी खेलाडी हुन अझ कठिन भएको बताइन् ।

‘यसपटक लिग निकै कठिन थियो । विभागीय टोली सधैं बलिया छन् नै, यसपटक विदेशी खेलाडी पनि थिए । लिगमा डिफेन्स गर्न सहज थिएन । तर त्यो अनुभवले अब राष्ट्रिय टोलीमा सहज हुन्छ । लगातार कठिन टिमसँग खेल्दा आफ्नो खेल सुधार भएको छ । अब क्याम्पमा अझ राम्रो गर्नेछु,’ उनले अनुभव सुनाइन् ।

कर्णाली प्रदेशका लागि उच्च प्रदर्शन गरेका यी ३ खेलाडी अब राष्ट्रिय टोलीको बन्द प्रशिक्षणमा रहनेछन् । आन्तरिक प्रतिस्पर्धा उच्च रहेको अवस्थामा २३ सदस्यीय अन्तिम टोलीमा पर्न सहज नहुने उनीहरुले बुझेका छन् । प्रशिक्षक राजेन्द्र तामाङले हाल घोषित ४० सदस्यीय टोलीले १ साता प्रशिक्षण गर्ने यसअघि नै बताएका छन् ।

‘हामी १ सातासम्म ४० जना प्रशिक्षण गरेर अनि अन्तिम टोली घोषणा गर्छौं । धेरै समय छैन तर दुई समय प्रशिक्षण गरेर भएपनि राम्रो गर्ने प्रयास हुनेछ । धेरै युवा खेलाडी टोलीमा छन् । अहिलेलाई मात्र नभएर भविष्यका लागि पनि हेरेर टोली छनोट गरेका छौं,’ उनले भने ।

प्रशिक्षक तामाङले भनेजस्तै हाललाई ४० खेलाडीबाट २३ खेलाडी छनोट गर्न धेरै समय छैन । तर यो लिगबाट छनोट भएका खेलाडीले सिनियर टोलीको वातावरणसँग भिजेर नियमित उच्च स्तरमा खेल्न प्रेरणा प्राप्त गर्नेछन् । अझ भविष्यमा निर्माण हुने टोलीलाई पनि यसले सहयोग गर्नेछ ।

गोलरक्षक लिलाले भने जस्तै, ‘ अहिले नै टोलीमा पर्ने वा नपर्ने भन्ने होइन । यो अवसरको सदुपयोग गरेर राष्ट्रिय टोलीमै पर्न मिहिनेत गर्नेछु ।’