एजेन्सी – इंग्ल्यान्ड र वेल्समा जारी एकदिवसिय विश्वकप क्रिकेट प्रतियोगितामा सेमिफाइनल पुग्ने चार टोलीको टुङ्गो लागेको छ । भारत, अष्ट्रेलिया, इंग्ल्यान्ड र न्युजिल्यान्ड सेमिफाइनलमा पुग्दा श्रीलंका, बंगलादेश, दक्षिण अफ्रिका, पाकिस्तान, अफगानिस्तान र वेस्टइन्डिज लिग चरणबाटै घर फर्किएका छन् ।

प्रतियोगिताकै कमजोर टोलीका रुपमा देखिएको अफगानिस्तान जितविहीन हुँदै बाहिरियो । अफगानिस्तान लिग चरणका सबै ९ खेलमा पराजित भयो । विश्वकप अघि अफगानिस्तानले उत्कृष्ट प्रर्दशन गर्दै ठूला टोलीलाई निराश बनाउन सक्ने अनुमान गरिएको थियो । तर त्यसो हुन सकेन । यस लज्जास्पद प्रर्दशनको अफगानिस्तान क्रिकेट बोर्ड र खेलाडीले गम्भिर रुपमा समिक्षा गर्ने छन् । त्यस अघि विश्वकपमा अफगानिस्तानले खराब प्रर्दशन गर्नुका ५ कारण यस प्रकार छन् ।

५. राशिदको कमजोर प्रर्दशन

पछिल्लो समय फ्रेन्चाइज लिगमा आफ्नो प्रभाव जमाउँदै आएका लेग स्पिनर राशिद खानले विश्वकपमा निराशजनक प्रर्दशन गरे । पहिलो विश्वकप भएपनि प्रर्दशन अनुसार राशिद आफ्नो प्रर्दशन बिर्सनलायक रहयो । प्रमुख खेलाडीमाथि टोलीको जिम्मेवारी, विश्वास र आसा धेरै हुन्छ । जसको खराब प्रर्दशनमा अन्य खेलाडीलाई दबाब पर्न जान्छ ।

राशिदले ९ खेलमा ६ विकेटमात्रै लिन सके । इकोनमि रेट ५.७९ को रह्यो । इंग्ल्यान्डसँगको खेलमा ९ ओभरमा १ सय १० रन खर्चिदै विश्वकपमा सर्वाधिक रन खर्चने बलर बने । प्रमुख खेलाडी राशिदको कमजोर प्रर्दशन विश्वकपमा अफगानिस्तानले खराब प्रर्दशन गर्नुको एक कारण हो ।

४. मोहम्मद शहजाद घाइते

मोहम्मद शहजाद अफगानिस्तानका सार्वधिक सफल विकेटकीपर तथा ब्याट्सम्यान हुन् । शहजाद वान डे क्रिकेटमा अफगानिस्तानबाट सर्वाधिक रन बनाउने खेलाडीमा पर्दछन् । तर तीनै शहजाद विश्वकपमा दुई खेल खेल्दै खुट्टामा समस्या आएपछि विश्वकपबाट बाहिरिए । जसको अभाव अफगानिस्तानले प्रतियोगिताभर खेप्नु पर्यो । अफगानिस्तानले ओपनिङ जोडीमा निरन्तर फेरबदल गरिरह्यो । शहजादको अनुपस्थितिमा अफगानिस्तानले कुनै पनि खेलमा राम्रो ओपनिङ साझेदारी गर्न सकेन । ओपनर जोडी पनि निरन्तर परिवर्तन गरि रह्यो ।

यता शहजादले आफु फिट हुँदाहुँदै टोलीबाट निकालिएको एक भावुक भिडियो समेत सार्वजनिक गरेका थिए । शहजाद त्यस्ता ब्याट्सम्यान हुन् जस्ले आफ्नो आक्रामक ब्याटिङमा ठूलो इनिङ खेल्दै टोलीको जित सहज बनाउन सक्छन् । शहजाद घाइते हुँदै बाहिरिनु अफगानिस्तानको लागि घातक बन्यो ।

३. निरन्तर ब्याटिङक्रम फेरबदल

अफगानिस्तानले विश्वकपमा खराब प्रर्दशन गर्नुको अर्को कारण ब्याटिङक्रम निरन्तर परिवर्तन गर्नु हो । जब टोलीमा निरन्तर ब्याटिङ क्रममा परिवर्तन हुन्छ भने त्यसको असर नतिजामा पर्छ । अफगानिस्तानले श्रीलंकासँगको खेलमा रहमत शाह, हसमतुल्लाह शाहिदी र मोहम्मद नाबीलाई क्रमश: तेस्रो चौथो र पाँचौ नम्बरमा मैदान उतारेका थियो । तर पाकिस्तानसँगको खेलमा हासमतुल्लाह शाहिदी, इकराम अलीखिल र अस्गर अफगानलाई क्रमश: तेस्रो,चौथो र पाँचौ नम्बरमा उतार्यो । यो एक उदाहरण मात्रै हो ।

यसैगरि अफगानिस्तानले हरेक खेलमा ब्याटिङक्रम परिवर्तन गर्न पुग्यो । खेलाडी पनि परिवर्तन गरिरह्यो । जसको असर नतिजामा पर्न पुग्यो । जसको कारण शीर्षक्रमका ब्याट्सम्यानको प्रर्दशन निराशजनक रह्यो । कुनै पनि ब्याट्सम्यानले शतक प्रहार गर्न सकेनन् । रहमत शाह, हसमतुल्लाह शाहिदी,अस्गर अफगान,हज्रतुल्लाह जजाईको प्रर्दशन निराशजन रहनु विश्कपमा अफगानिस्तानले खराब प्रर्दशन गर्नुको एक कारण हो ।

२. पिच स्पिनर उपयोगि नहुनु

अफगानिस्तानको मुख्य हतियार स्पिन बलिङ हो । तर इंग्ल्यान्डको पिच स्पिनर उपयोगि मानिदैन । जसको घाटा अफगानिस्तानलाई पर्न पुग्यो । हालसम्म सर्वाधिक विकेट लिने खेलाडीमा शीर्ष १६ सम्म तीव्र गतिका बलर छन् । तीव्र गतिका बलर मिचेल स्टार्कले ८ खेलमा २४ विकेट हात पार्दा स्पिनरको रुपमा भारतीय युजभेन्द्र चहलले ७ खेलमा ११ विकेट लिएका छन् ।

अफगानिस्तानका प्रमुख तीन स्पिनर राशिद खानले ८ खेलमा ६ विकेट मात्रै लिए । त्यस्तै मुजिब उर रहमानले ७ खेलमा ७ र मोहम्मद नाबीले ९ खेलमा १० विकेट लिए । टोलीको मुख्य हतियार स्पिनर उपयोगी पिच नहुँदा अफगानिस्तान खराब प्रर्दशन गर्न पुग्यो ।

१. अस्गरलाई कप्तानबाट हटाउने निर्णय

कुनैपनि टिममा खेलाडीमात्रै राम्रो भएर पुग्दैन । त्यसलाई नेतृत्व गर्ने कप्तान पनि उत्कृष्ट हुनुपर्छ । कुशल नेतृत्व गर्न सक्ने कप्तान विना टोलीको जित कठिन पर्छ । कुन समयमा कुन खेलाडीलाई प्रयोग गर्ने भन्ने सहि निर्णय लिन नसके जित पनि हारमा परिणत हुनपुग्छ ।

विश्वकप सुरु हुन एक महिना बाँकी रहँदा अफगानिस्तान क्रिकेट बोर्डले अस्गर अफगानलाई कप्तानबाट हटाउँदै गुलबदीन नाईबलाई नियुक्त गर्यो । त्यसै बेला लेग स्पिनर राशिद खान र मोहम्मद नाबीले अस्गरनै कप्तान हुनुपर्ने माग राखेका थिए । तर त्यो मागलाई बेवास्ता गरियो ।

नाइबले १२ खेलमा कप्तानी गर्दा १० खेलमा हार बेहोर्नुपर्यो । सन् २०१५ देखी कप्तान बनेका अस्गरले आफ्नो कप्तानीमा कुल ५६ वान डे खेलमा ३१ खेलमा जित दिलाएका थिए । अस्गरलाई अफगानिस्तान क्रिकेटमा सर्वाधिक सफल कप्तान मानिन्छ ।

अस्गरले आफ्नो कप्तानीमा अफगानिस्तानलाई सन् २०१६ को टी ट्वान्टी विश्वकपमा सुपर १२, पहिलो पटक टेष्ट मान्यता, वेस्ट इन्डिज, श्रीलंका, बंगलादेश जस्ता देशलाई स्तब्ध पार्दै भारतलाई एसिया कपमा बराबरीमा रोकेका थिए । तर तीनै अस्गरलाई कप्तानबाट हटाउने निर्णय अफगानिस्तानको लागि सबैभन्दा ठूलो गल्ती बन्न पुग्यो ।