भूपेन्द्र जिसी, काठमाडौं

कुनैपनि खेलाडीले आफ्नो क्षमता देखाउन प्रर्दशन गर्ने अवसर पाउनुपर्छ । खेल्ने अवसर नपाएपछि राम्रो क्षमता भएपनि खेलाडी ओझेलमा पर्छ । घरेलु क्रिकेटमा अलराउन्डर सोनु तामाङ यस्तै नियति भोगिरहेका उदाहरण हुन् ।

सोनु घरेलु क्रिकेटमा हिटरका रुपमा चिनिन्छन् । टि२० खेलाडीको पहिचान बनाएपनि त्यसलाई प्रस्फुटन गर्ने अवसर पाउन सकेका छैनन् । नेपालमा पहिला तीन फ्रेन्चाइज लिग हुँदा सोनु धेरै टोलीको रोजाईमा पर्थे । तर प्रतियोगितामा मैदान भन्दा बढी बेन्चमा हुनु पर्दथ्यो । खेल्ने मौका पाइहाले पनि अन्तिम ओभरतिर, त्यो अवसर पनि कमै आउँथ्यो । उनको दुर्भाग्य भनौं वा टिम छनोटमा कमजोरी, जुन टिममा गएपनि बेन्चमै बढी बिताउनु पर्यो ।

सन् २०१७ को धनगढी प्रिमियर लिगमा सोनुलाई ५ टोलीले सर्वाधिक ४० हजारको बोली लगाएका थिए । गोलाप्रथाबाट कञ्चनपुर आइकोनिकले उनलाई अनुबन्ध गर्यो ।

सन् २०१८ मा बी श्रेणीमा रहेका सोनु पुन: एकपटक अधिकतम १ लाख रुपैयाँ रकम बोली लागेपछि गोलाप्रथबाट टिम चौराह धनगढी पुगे । २०१९ मा उनलाई काठमाडौं गोल्डेन्सले ६५ हजारमा अनुबन्ध गर्यो ।

पोखरा प्रिमियर लिगमा पनि उनलाई विभिन्न टिमबीच बोल कबोलपछि चितवन राइनोजले अनुबन्ध गरेको थियो । एभरेष्ट प्रिमियर लिगमा उनी ललितपुर प्याट्रियट्समा अनुबन्धित थिए । इपिएलले अक्सन पारदर्शी नगर्दा भने उनलाई कति टोलीले भित्र्याउन चाहेको थाहा हुन सकेन ।

घरेलु प्रतियोगितामा बागमती प्रदेशको प्रतिनिधित्व गर्ने उनले पछिल्लो समय त्रिभुवन आर्मी क्लबबाट खेल्दै आएका छन् ।

नवौं राष्ट्रिय खेलकुद अन्तर्गत पुरुषतर्फ क्रिकेटमा पनि उनी आर्मीको अन्तिम टोलीमा समावेश थिए । मधेश प्रदेश र लुम्बिनी प्रदेशविरुद्ध बेन्चमा राखेपछि तीव्र गतिका बलर आकाश चन्दलाई बेन्चमा राख्दै पुलिसविरुद्ध मैदान उतारेको थियो । पुलिसविरुद्ध २० औं ओभरको पाँचौं बलमा उनी ब्याटिङ गर्न आए । विनोद भण्डारी सेट हुँदा उनले स्ट्राइक विनोदलाई दिए । फिल्डिङमा आरिफ शेख र पवन सरार्फको क्याच लिएका थिए । फाइनलमा अन्तिम ओभरमा ब्याटिङ आएका सोनु स्पिनर ललित नारायण राजवंशीको बलमा गोल्डेन डक आउट भए ।

२०२१ को एभरेष्ट प्रिमियर लिगमा उनले ललितपुर प्याट्रियटर्सबाट एक खेल पनि खेल्ने अवसर पाएनन् । २०१९ मा चितवन राइनोजले पोखरा प्रिमियर लिगको उपाधि जित्दा सोनु बेन्चमै बसे । चितवनले फाइनल पक्का भएपछि काठमाडौं गोल्डेन्सविरुद्ध सोनुलाई प्लेइङ ११ मा मौका त दियो । तर ब्याटिङको अवसर आएन । दुई वर्षअघि काठमाडौं मेयर्स कपमा बागमतीमा पनि बेन्चमै बिताउनु पर्यो ।

सोनुले मौका पाउँदा राम्रो पनि गरेका छन् । २०१८ मा ललितपुर इपिएलको च्याम्पियन बन्दा सोनुले दोस्रो खेलमा चितवन टाइगर्सलाई ११ रनले हराउन २४ बलमा १ चौका र ३ छक्कासहित सर्वाधिक ३५ रन बनाए । कुशल भुर्तेल, ज्ञानेन्द्र मल्ल, गौरभ तोमर, जयकिशन कोल्सावाला जस्ता ब्याटर सस्तैमा आउट हुँदा उनले जितको आधार तय गरे ।

२०१६ को इपिएल पञ्चकन्या तेजले जित्दा सोनु टोलीका सदस्य थिए । घरेलु टि२० मा राम्रो प्रदर्शन गर्ने सोनु पछिल्लो समय खेल्न नपाएपछि नेपाल टि२० लिगमा अक्सनमा विक्न सकेनन् । फ्रेन्चाइज टोलीले खेल नै नखेलेको खेलाडीलाई कमै किन्छन् । सोनु नेपालमा सुरुमा गोल्डेन गेटबाट क्रिकेट खेल्दै सुरुवात गरेका थिए ।

‘सुरुमा मैले कलेज क्रिकेट गोल्डेन गेटबाट खेल्थें । त्यसमा मलाई परेश लोहनी दाइले बोलाउनु भएको थियो’, सानेुले विगत सम्झिए ।

‘म मुम्बईमा क्रिकेट खेल्दा त्यहाँको क्रिकेट अलि फाष्ट हुन्थ्यो । त्यहाँ रेड बलले खेल्ने बानी थियो । नेपालमा आएर एक्कासी ह्वाइट बलले खेल्दा अलि गाह्रो हुने रहेछ । त्यसैले गर्दा म ५–६ नम्बर ब्याटिङ गर्न थाले । त्यो समय हान्नु नै पर्ने सोच्थें । अनि आफूलाई एउटा हार्ड हिटरको रुपमा स्थापित गरें’, उनले भने ।

सोनु नेपाल आएको आठ वर्ष भएको छ । बुबा मम्मी रोजगारको कारण भारतमा हुँदा उनको जन्म दिल्लीमा भयो । क्रिकेट १२ वर्षको उमेर देखि मुम्बईमा खेल्न सुरु गरे । उनीसँगै जुनियर क्रिकेट खेलेका शार्दुल ठाकुर भारतका स्थापित अलराउन्डर हुन् । मुम्बईमा क्रिकेट सिकेका सोनु खेल्न भने नेपाल आए । तर घरेलु क्रिकेटमै जुन रुपमा मौका पाउनु पर्ने हो त्यो पाउन सकेनन् ।

सोनुले तीनै फ्रेन्चाइज लिग जितेका छन् । फ्रेन्चाइज लिगमा उनको माग पनि बढी हुन्थ्यो । तर टिममा बेन्चमै बस्नु पर्थो । सोनु टोलीको रणनीति स्वीकार गर्नुपर्ने बताउँछन् । ‘धेरै नराम्रो त लाग्दैन थियो । टिमको एउटा सन्तुलन हुन्छ । टिममा अरुपनि हिटर हुन्छन् । एउटा ब्याटर नचलेपछि मात्र परिवर्तन गर्ने हो’, उनले भने ।

दुई वर्ष अघि इनरुवामा सोनुले मनोमहन मेमोरियल एकदिवसिय प्रतियोगितामा बागमतीबाट आर्मीविरुद्ध ७५ बलमा ४ चौका र ६ छक्कासहित ७४ रनको इनिङ खेलेका थिए । दोस्रो संस्करणको डिपिएल धनगढी टिम चौराहले जित्दा सोनु टोलीका सदस्य थिए ।

‘टि२० आई मात्र होईन एकदिवसिय र टेस्टपनि खेल्न सकिन्छ । त्यो अवस्था अनुसार खेल्न सक्ने हो । समय र परिस्थीतिमा खेल्न सकिन्छ’, उनले भने । सोनुलाई फ्रेन्चाइज टोलीले बी ग्रेडमा ६ फ्रेन्चाइज टोलीले नै लिने गर्दथें । सबै फ्रेन्चाइज टोलीले किन्दा भने खुसी लाग्ने बताए ।

गत वर्ष पिएम कपमा सोनु पहिलो पटक आर्मीबाट खेल्दा भने विवाद भएको थियो ‌‌। चोटको कारण केहि खेलाडी खेल्न नसक्ने भएपछि आर्मीले पहिलो खेलमा नै सोनुलाई कर्णालीविरुद्ध मैदान उतार्यो । तर काठमाडौं जिल्ला क्रिकेट संघले खेल्ने अनुमती नदिएपछि प्लेइङ ११ मा भएर पनि खेल्न पाएनन् ।

त्यसैले आर्मी मैदानमा १० खेलाडी उतारेको थियो । ब्याटिङमा पनि उनी अनुपस्थीत भएपछि १० खेलाडीले ब्याटिङ गर्नु पर्यो । आर्मीले उनी किन ब्याटिङ गर्न आएको भनेर चित्त बुझ्दो जवाफ नदिएपछि फिल्डिङमा अम्पायरले उनको विकल्पमा फिल्डरलाई अुनमति दिएनन् । त्यसपछि उनले पुन खेल्न पाएनन् ।

‘त्यो बेला अलिकति दुःख लागेको थियो । प्रदेशले लेटर नदिँदा हो किनभने त्यो बेला खेलिन्थ्यो होला पनि । राम्रो रन पनि हानिन्थ्यो होला । त्यो सम्झिदा दुःख लाग्छ’, सोनुले भने । त्यहिँ प्रतियोगिता नखेल्दा उनीलाई नेपाल टि२० लिगको ड्राफ्टमा कुनैपनि टोलीले किनेनन् । उनले पछिल्लो दुई वर्षमा खेल नै खेल्न र देखाउन पाएका छैनन् ।

‘पक्कैपनि ठूला प्रतियोगिता खेल्न त मन लाग्छनै । आफूमा केहि न केहि कमी हुनसक्छ । त्यसको लागि बाटो निकाल्नु पर्यो । सबै कुराहरु एकै पटक आउँदैन । अक्सनमा सबैजना पर्दैन । केहि कमी होला र त नबिकेको होला’, उनले भने ।

‘मौका नपाउँदा नराम्रो नै लाग्छ । तर मौका कुनै न कुनै दिन त अवश्य पाउँछु होला । त्यो बेला राम्रो गरेपछि अगाडि अवसर आउँछ’, उनले भने ।

नेपालमा राष्ट्रिय मात्र होईन जिल्ला देखिनै टि२० प्रतियोगिता बढी हुने गर्दछन् । यसले खेलाडीको क्षमता हेर्न कठिन पर्दै आएको छ ।

‘नेपालमा ५० ओभरको पनि खेल हुनुपर्ने हो । टि२० को लागि एउटा छुट्टै टिम बनाउनु पर्ने हो । यो खेलाडी टि२० को लागि योग्य छ, त्यसलाई टि२० मा मात्र राख्नुपर्छ । ५० ओभर र टि२० दुवै खेल्न गाह्रो हुन्छ । मेरो विचारमा दुई टिम बनाउँदा सहज हुन्छ ।’

सोनुको अबको लक्ष्य प्रमाणित गर्नु नै छ । ‘अबको मेरो लक्ष्य आफूलाई फिट राख्नुछ । आफूलाई प्रमाणित गर्नुपर्ने छ’, उनले भने । सोनु टि२० का क्षमतावान् खेलाडी हुन् । तर त्यो अवसरनै पाएका छैनन् । हरेक टोलीमा बेन्चमा बिताउँदै आएका छन् । त्यसैले उनलाई बेन्च स्टार पनि भनिन्छ ।

खेल्ने मौका नै नपाएपछि भने बेन्चबाट माठि उठ्न उनलाई कठिन पर्दछ । अर्कोतर्फ सोनु टि२० फ्रेन्चाइज मौका पाउन पनि घरेलु क्रिकेटमा प्रदर्शन देखाउन सक्नुपर्छ । त्यसको लागि खेल्ने पर्याप्त अवसर नै पाउनुपर्छ ।